Knelpunt/risico

Tillen en dragen van zware lasten, in combinatie met ongunstige werkhoudingen, zoals tillen met een gebogen rug, lasten laag van de grond tillen of boven schouderniveau tillen of neerzetten of ver moeten reiken, kunnen leiden tot ernstige klachten aan het bewegingsapparaat. Lage rugklachten hebben een groot aandeel in deze klachten.
Ook nekklachten, schouderklachten, handklachten, polsklachten, heup- en knieklachten, kunnen ontstaan door het tillen en dragen van te zware lasten in combinatie met ongunstige werkhoudingen.

Het handmatig “verplaatsen” van lasten, is een combinatie van tillen en reiken. Uit alle onderzoeken en studies naar de risico’s hierbij, is gebleken dat hoe hoger de last getild moet worden des te groter zijn de krachten op het lichaam. Een werkhoogte van ca 75 cm blijkt het minst belastend te zijn.
Niet voor niets zijn er richtlijnen opgesteld waarin is aangegeven dat het tillen/verplaatsen van lasten boven schouderniveau voorkomen moet worden.
Als regel geldt: verplaats geen lasten boven de 175 cm.

Waar zitten vooral de risico’s
Het tillen op hoogte komt vooral voor bij het stapelen of ontstapelen van goederen, het palletiseren, en bij het handmatig verplaatsen van lasten in en uit stellingen.

Maatregel/oplossing

Het tillen van goederen boven 175 cm dient voorkomen te worden. Om dit te realiseren zijn passende maatregelen noodzakelijk. De volgende maatregelen kunnen genomen worden:

  • Maak binnen uw onderneming concrete afspraken over de maximale stapelhoogte: hoeveel dozen / kratten etc. mogen maximaal op elkaar geplaatst worden. Stelregel: Nooit hogen dan 175 cm.
  • Maak hierover ook met toeleveranciers afspraken.
  • Stel voldoende hulpmiddelen beschikbaar, wanneer het handmatig verplaatsen van goederen boven schouderniveau (nog) niet voorkomen kan worden.
  • Onderzoek de mogelijkheden, zowel intern als met toeleveranciers, voor het toepassen van de zogenaamde tussenpallet
  • Draag zorg voor voorlichting en instructies.

Aanvullende informatie/tips en hulpmiddelen

Het werken meteen tussenpallet is een zeer effectieve oplossing om het tillen op hoogte te voorkomen.

De goederen kunnen nog steeds hoger gestapeld worden, maar dit hoeft niet meer handmatig te gebeuren.

 Schaartafels verzonken in vloer

Er bestaan mogelijkheden om schaar of heftafels te verzinken in een vloerput, waardoor pallets onder vloerniveau kunnen komen. Hierdoor kan men pallets hoger stapelen, zonder boven schouder niveau te tillen.

Aandachtspunt
Dit lijkt een aardige oplossing en is zeker toepasbaar wanneer de noodzaak blijft bestaan om een pallet toch boven 175 cm te beladen. Probleem voor klant toeleverancier blijft echter bestaan. Zij krijgen pallets aangeleverd waar goederen boven de 175 cm op staan.

Pallettruck / orderpicker met platformheffing

Een pallettruck met platformheffing is een pallettruck met een platform dat in hoogte verstelbaar is. De medewerker blijft tijdens het palletiseren of orderpicken op dit platform staan en kan zo hoog tillen of hoog stapelen van dozen/lasten voorkomen.

Aandachtspunten
Bij het gebruik van deze trucks schuilt wel het gevaar op asymmetrische werkhoudingen, door de relatief beperkte bewegingsruimte van de chauffeur. Het tillen vanuit de stelling een met een gedraaide rug plaatsen op de pallet is hier een reëel risico. Dit geldt ook voor de verhoogde kans op ver reiken. De chauffeur kan niet om de pallet heenlopen ter voorkoming van ver reiken.
Risico op valgevaar is ook aanwezig. Goede afscherming van het chauffeursplatform tegen vallen van hoogte is hier verplicht.
Bij het werken met deze trucks zijn goede gebruikersinstructies noodzakelijk.

Gebruik van trappen, opstapje of opstapbordes
Om hoogtes te overbruggen kunnen natuurlijk ook platformtrappen, opstapjes e.d. gebruikt worden.
Trappen, ladders en opstapjes zijn arbeidsmiddelen, waarvoor Nederlandse NEN normen bestaan. Voor trappen en ladders is dit de NEN 2484 en voor opstapjes de NEN-EN 14183.

Aandachtspunten
Bij het gebruik van trappen en opstapjes bestaat het gevaar op valgevaar of het maken van een “misstap”. Stevigheid en stabiliteit zijn belangrijke aandachtspunten.

Een ander aandachtspunt is het gegeven dat wanneer men een trap of opstap gebruikt voor het verplaatsen van lasten op hoogte, er automatisch sprake is van dragen i.p.v. tillen. (Zie Arboinformatieblad “Methode van risicobepaling bij tillen en dragen”.)

De Ergostep
Voorbeeld van een bordestrap
De voor de AGF-sector ontwikkelde Stapmaat