Knelpunt/risico

De werkzaamheden bij het laden en lossen van dozen, kratten, fusten en/of waterflessen gaan (bijna) altijd gepaard met een behoorlijke fysieke belasting voor chauffeurs. Het dagelijks handmatig tillen en dragen kan leiden tot ernstige klachten aan het bewegingsapparaat. Risicofactoren daarbij zijn de te tillen gewichten in combinatie met een slechte werkhouding en de vaak vereiste reikbewegingen. Ook de werkhoogte kan een belangrijk aandachtspunt zijn.

Het op de juiste wijze gebruiken van hulpmiddelen heeft altijd de voorkeur boven het handmatig tillen. Als het echt niet anders kan is het van belang aandacht te besteden aan de juiste tilhouding en tiltechniek (zie hiervoor het Arbo-informatieblad: tillen van dozen). Het aandacht besteden aan de juiste werkhoudingen is zeker bij het tillen in en uit de bedrijfswagen een belangrijk aandachtspunt. De veelal beperkte ruimte in laadruim van bedrijfswagen en ontbreken van voldoende laad- en losdeuren, in combinatie met een lage laadvloer kunnen de uitvoering van de juiste tiltechniek negatief beïnvloeden.

Er bestaan geen oplossingen om in alle gevallen op een ideale manier te tillen. Het is dus belangrijk om op een zo gezond mogelijke manier te werken. Door rekening te houden met aandachtspunten in het werk van de chauffeur en de keuze en inrichting van de bedrijfswagen, kan de fysieke belasting zoveel mogelijk beperkt worden.

Maatregel/oplossing

Het ergonomische ontwerp van bedrijfswagens vraagt om een goede onderlinge afstemming met de chauffeurs/bezorgers. Zeker wanneer aanschaf van een nieuwe bedrijfswagen overwogen wordt, is het belangrijk hier extra aandacht aan te besteden. De volgende aspecten spelen hebben een positief effect op de lichamelijke belasting van de chauffeurs:

  • De aanwezigheid van een laadklep. Hierdoor hoeft men veelal minder tilhandelingen uit te voeren, omdat gebruik gemaakt kan worden van een palletwagen of steekwagen.
  • Een laadklep die plat op de grond kan komen heeft daarnaast ook een positief effect op de trek- en duwkrachten.
  • De aanwezigheid van extra laad-/losdeuren, achter en aan de zijkant(en). Goederen zijn hierdoor van meerdere kanten te benaderen. Dit heeft vooral een positief effect op de lichaamshouding: minder ver reiken en minder met een gebogen rughouding werken.
  • Een ruime breedte en hoogte van de laadruimte, bij voorkeur zo hoog dat chauffeur rechtop kan staan. Hierdoor heeft de chauffeur meer werkruimte en wordt hierdoor minder gedwongen om in ongunstige werkhoudingen te werken.
  • Ook de hoogte van de laad-/losvloer van de bedrijfswagen is van belang. Vooral wanneer goederen uit de bedrijfswagen getild moeten worden. Wanneer de vloer op een werkhoogte staat van ca. 75 cm, kan veelal in een goede werkhouding getild worden. Wanneer de laadvloer lager is moet men meer bukken / tillen met gebogen rughouding.

Aanvullende informatie/tips en hulpmiddelen

De manier waarop het werk is georganiseerd, kan ook bijdragen aan het bieden van goede,
gezonde werkomstandigheden en de condities waaronder getild moet worden. Denk hierbij aan:

  • Voldoende mensen inzetten bij zware til klussen;
  • Vaststellen en communiceren van klantenkenmerken en leveringsvoorwaarden zodat de chauffeur niet voor onverwachte situaties komt te staan;
  • Informatie verzamelen over de leveringslocatie: route, files, verstorende variabelen;
  • Bepaal de kenmerken van de loscondities: toegankelijkheid wijk / straat, bestrating;
  • Toegankelijkheid: maximaal aantal trappen / verdiepingen / kelder e.d.
  • Bepaal welke hulpmiddelen wenselijk zijn (steekwagen met stermechaniek, trapsleden, oprijplaten e.d.) en plan deze in / schaf deze aan.
Door de aanwezigheid van laadkleppen, kan men het aantal tilhandelingen aanzienlijk beperken. Met een palletwagen of steekwagen kan met de goederen rechtstreeks uit de vrachtwagen halen.
Door het aanbrengen van een verhoogde laadvloer kan men de goederen in een gunstigere werkhouding laden en lossen.
Door de extra zijdeur zijn de goederen van meerdere kanten te benaderen.
Met de aanwezige spanbanden kan men desgewenst goederen makkelijk vastzetten
Een voorbeeld van een draagbare/opklapbare oprijplaat.

Nb. Er zijn inmiddels allerlei soorten oprijplaaten in de handel. Groot voordeel hiervan is dat het aantal tilhandelingen aanzienlijk verminderd kan worden