Knelpunt/risico
Dieselmotorenemissies (de uitstoot van dieselmotoren), ofwel DME, bevatten kankerverwekkende stoffen waaronder roet en polycyclisch aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Om die reden staan DME’s in de lijst van kankerverwekkende stoffen en processen. DME zijn als ‘genotoxisch kankerverwekkend’ geklasseerd.
Genotoxisch wil zeggen dat de stof aangrijpt op de DNA structuur. Elke blootstelling, hoe gering ook, kan leiden tot verandering van het DNA en betekent daarmee een risico op tumorvorming. Voor genotoxische stoffen geldt dat de blootstelling zo laag mogelijk moet zijn. Het Arbobesluit dwingt werkgevers tot het nemen van blootstellingverlagende maatregelen, waarbij een zo laag mogelijk blootstellingniveau moet worden nagestreefd. Dieselheftrucks op enig moment gebruikt in een omsloten ruimte moeten worden geweerd (indien tilvermogen van 4 ton of minder), of worden aangepast.
Maatregel/oplossing
Voorop staat de verplichting van werkgevers om blootstelling te voorkomen door kankerverwekkende stoffen en processen zoveel mogelijk te vervangen (bronaanpak).
Vorkheftrucks met een lastvermogen van vier ton of minder kunnen vervangen worden door elektrisch gedreven trucks.
Als vervanging niet mogelijk is dan moeten maatregelen zo dicht mogelijk bij de bron worden genomen. Dat kan bijvoorbeeld door het direct afvoeren van DME naar de buitenlucht, of, indien dat niet mogelijk is, bijvoorbeeld door het plaatsen van roetfilters op dieselmotoren.
Toelichting
In 1995 is door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) een uitvoeringsrichtlijn voor de Arbeidsinspectie voor dieselmotorenmissies vastgesteld waarin staat aangegeven dat vervanging mogelijk is voor dieselmotoraangedreven vorkheftrucks met een lastcapaciteit van 4 ton of minder. In opdracht van SZW is onderzocht wat de stand der techniek is met betrekking tot vervangingsmogelijkheden van andere dieselmotoraangedreven arbeidsmiddelen. Het begrip “stand der techniek” is bij de achtergrondinformatie nader omschreven. Voorlopig is door de Arbeidsinspectie de stand der techniek alleen ingevuld voor dieselmotoraangedreven vorkheftrucks met een lastcapaciteit van 4 ton of minder. Aan de hand van de uitkomsten van onder andere onderzoeken naar de stand der techniek zal worden bepaald voor welke toepassingen vervanging conform de stand der techniek nog meer mogelijk is.
Bij het aantreffen van situaties waar op enig moment in een omsloten ruimte gebruik wordt gemaakt van dieselmotoraangedreven vorkheftrucks met een lastcapaciteit van 4 ton of minder, wordt een handhavingstraject ingezet. Binnen een half jaar dienen de dieselmotoraangedreven vorkheftrucks met een lastcapaciteit van 4 ton of minder te worden geweerd uit de omsloten ruimte. Dit is technisch uitvoerbaar, omdat deze heftrucks kunnen worden vervangen door heftrucks met een alternatieve krachtbron zoals een elektromotor.
Normen en wetten
Achtergrondinformatie
BasisInspectieModule (BIM) Blootstelling aan dieselmotoremissies (DME)